Het deed mij genoegen het artikel van Sander Brouwer in het vorige nummer van
TSL over Petsjerin te lezen. De Russische memoirenschrijver is nu wel echt aan de
onverdiende vergetelheid ontrukt. Brouwer noemt mijn vertaling van diens Zamogilnye
zapiski 'meteen al weer verouderd' omdat er een tweede Russische uitgave
verschenen is. Dit wil ik even rechtzetten: de vertaling kwam tot stand in 1988-1989
(het boek kwam begin 1990 bij de Arbeiderspers uit), de Russische heruitgave (beter
en vollediger dan de eerste van 1932) bereikte ons land waarschijnlijk in de loop
van 1989, maar in een tijdschrift (Nasje nasledie) dat in Nederland weinig abonné's
heeft en in geen enkele bibliotheek te vinden is. Het is betreurenswaardig dat die
heruitgave net te laat kwam, maar er is dus geen sprake van een 'onbegrijpelijke
misser', waarover Brouwer spreekt. Ook is het niet 'bedenkelijk' dat op de flap staat
dat het om de volledige tekst gaat: toen het boek voor de druk klaargemaakt werd,
wàs dit nog de volledige bekende tekst. In mijn Nawoord (blz.223) uit ik trouwens
mijn twijfel of de uitgave van 1932 wel volledig was.
De uitgave in 'Privé-domein' noemt Brouwer 'niet helemaal vlekkeloos verzorgd',
wat ook weer ten dele aan het niet-vlekkeloze origineel uit 1932 te wijten is.
Inderdaad is door een technische fout een Latijns citaat met voetnoot van Petsjerin
op blz. 84 weggevallen. De annotatie noemt Brouwer 'aan de magere kant en tamelijk
willekeurig', maar een dergelijk Nederlands boek is geen wetenschappelijke uitgave,
de voetnoten moeten kort zijn en in aantal beperkt blijven. Het is niet juist dat
'informatie over niet-Russische figuren meestal weggelaten' is: talloze niet-Russen
worden in de noten geïdentificeerd. Stroganov had inderdaad in de noten moeten
voorkomen; dat Petsjerins neef Pojarkov heette was uit de Kamenev-uitgave niet op
te maken.
De vertaling van Petsjerins nieuw gepubliceerde brieven door Otto Boele (waarover
ik slechts een paar kleinigheden wil opmerken: het is Tsjet'i-, niet Tsjetsji-Minei,
het is Vaterlandes, niet Vaterlands, Rosenkampf, niet Rozenkampf, Königsberg,
niet Königsbergen; waarom 'In 1840 was het -tig jaar geleden' als het overduidelijk
is dat in 1840 tien jaar verlopen waren sinds die revolutie van juli 1830?)
is een welkome aanvulling bij Petsjerins Van over het graf.